در یکی از بزرگترین ارزیابیهای علمی پساکرونا، پژوهشگران مؤسسهٔ کایزر پِرمَنِنت (Kaiser Permanente) با تحلیل دادههای بیش از ۵۷۰ هزار داوطلب در بازهٔ ۲ سال، به نتیجهای شگفتانگیز رسیدهاند: افرادی که واکسنهای mRNA دریافت کردهاند، نهتنها در برابر کووید‑۱۹ محافظت میشوند، بلکه در کل احتمال مرگشان از هر دلیل دیگری نیز کمتر است.
💉 واکسن، فراتر از هدف اولیه
واکسیناسیون معمولاً برای محافظت در برابر یک ویروس خاص طراحی میشود اما واکسنهای mRNA به نظر میرسد تأثیر سیستماتیکتری بر بدن دارند.
مطابق گزارش IFLScience، در میان افراد واکسینهشده، نرخ مرگومیر عمومی تا ۲۵ درصد پایینتر از گروههای غیربیمهشده یا دریافتکنندگان غیرفعال ثبت شده است. این کاهش، در تمام ردههای سنی و جنسیتی قابل مشاهده بوده است.
🔬 چطور چنین چیزی ممکن است؟
بهگفتهٔ دکتر سوزان رابرتسون، سرپرست مطالعه، نوع پاسخ ایمنی بر اثر mRNA ممکن است سطح پایهای آسیبپذیری بدن را کاهش دهد. بدن بهواسطهٔ تحریک مایل به حفظ ایمنی عمومی و بهبود بازسازی سلولی میشود. این پدیده پیشتر در مطالعات کوچکتر روی برخی واکسنهای دیگر مثل آنفلوآنزا نیز مشاهده شده بود، اما در مورد کووید، شواهد اکنون نظاممندتر است.
🧠 بازخورد متخصصان
جامعهٔ اپیدمیولوژی آمریکا این یافته را “نقطه عطفی در درک اثرات غیرمستقیم واکسنها” خوانده است.
برخی کارشناسان هشدار میدهند که رابطهٔ علّی هنوز اثبات نشده — ممکن است اثر ناشی از همبستگی باشد (مثلاً افراد واکسینهشده بیشتر تحت مراقبت پزشکی قرار میگیرند).
با این حال، پس از اعمال اصلاحات آماری برای سن، جنس، و سوابق پزشکی، اثر ۲۵ درصدی همچنان پایدار بوده است.
🫀 تأثیر بر سلامت عمومی
کاهش کلی مرگومیر یعنی تأثیر واکسنها از سطح بیماری عفونی فراتر رفته و حتی روی بیماریهای مزمن، سکتهها و نارساییهای قلبی هم اثر غیرمستقیم دارد.
اگر در سیاستهای بهداشت عمومی جهان از این داده استفاده شود، واکسیناسیون میتواند بهعنوان عاملِ سلامتِ عمومی (Health Booster) در پروتکلها قرار گیرد.
⚖️ چالشها و آینده پژوهش
دادههای جدید ضرورت بررسیهای بینالمللی را نشان میدهد. بیشتر آمارهای فعلی از آمریکا و اروپاست، اما پژوهشگران میگویند باید نمونههای بزرگتر از آسیا و آفریقا نیز بررسی شود تا الگوی کامل شکل بگیرد.
در ضمن، ممکن است سبک زندگی واکسنگیرندگان (مثل فاصله اجتماعی و تغذیه بهتر) هم در نتیجه نقش داشته باشد. هرچه باشد، یافتهها نگاه تازهای به «اثرات ثانوی مثبت» واکسن میدهد.
🌍 پیام نهایی
برخلاف فضایی که در شبکههای اجتماعی گاه بیاعتمادی به واکسنها نشر میشود، علم بار دیگر ثابت کرده که واکسیناسیون نه فقط برای نجات از یک بیماری خاص، بلکه برای افزایش سلامت کلی جامعه حیاتی است.
افقهای نو در پژوهشهای mRNA میتواند راه را برای طراحی واکسنهای پیشگیرانه در سایر بیماریهای مزمن باز کند — از سرطان تا آلزایمر.