جهان همیشه برای ما پیامهایی میفرستد؛ گاهی این پیامها در قالب نور ستارگان میآیند، گاهی در شکل امواج رادیویی، و گاهی هم در قالب سنگی کوچک که میلیاردها سال سفر کرده تا روی زمین فرود بیاید. سیارک «بنو» یکی از همین پیامرسانهای باستانی است؛ جرمی که ناسا طی مأموریت OSIRIS-REx از آن نمونه برداشت و به زمین بازگرداند. حالا تحلیل جدیدی که IFLScience گزارش کرده، نشان میدهد بنو چیزی بسیار مهمتر از تودهای کهنه از سنگ و کربن است: این سیارک تقریباً تمام مواد لازم برای شروع حیات را در خود داشته ــ و مادهای که در ابتدا گمشده بهنظر میرسید، حالا پیدا شده است.
از همان لحظهای که نمونهها از محفظهٔ بازگشتی OSIRIS-REx خارج شد، دانشمندان میدانستند که با چیزی ویژه روبهرو هستند. ترکیبات آلی پیچیده، آب همراهشده با مواد معدنی، فسفر، نیتروژن و کربن واکنشپذیر در نمونهها حضور داشت؛ دقیقاً همان چیزهایی که شیمی پیشزیستی برای شروع نیاز دارد. اما در بررسیهای اولیه، یک جزء کلیدی دیده نمیشد. همین غیبت باعث شد بعضی دانشمندان بگویند بنو «تقریباً کامل» است، اما نمیتوان گفت همهچیز را داشته.
اما یافتهٔ تازه روایت را کامل میکند: بررسیهای دقیقتر در لایههای میکروسکوپیتر نمونهها نشان داده آن جزء گمشده ــ یعنی ساختارهای پایدارکننده و کاتالیزورهایی که مسیر واکنشهای شیمیایی را هموار میکنند ــ احتمالاً در نمونه وجود داشته، اما یا در لایههای عمیقتر پنهان بوده یا در اثر فرآیند انتقال تغییر کرده است. این یعنی بنو فقط مجموعهای از مواد اولیه نبوده؛ بلکه «جعبهابزار کامل» برای ساخت بلوکهای اصلی حیات را حمل میکرده است.
اهمیت این موضوع بسیار فراتر از خود بنو است. اگر چنین سیارکی تمام مواد لازم برای ساخت پیشسازهای RNA، اسیدهای آمینه و مولکولهای آلی پایدار را داشته باشد، احتمال اینکه سیارکهای باستانی مشابه میلیاردها سال پیش به زمین برخورد کرده و همان مواد را روی سطح آن پخش کرده باشند، تقویت میشود. این دقیقاً همان نظریهای است که مدتها در حوزه منشأ حیات مطرح بوده: حیات از آسمان نیامده، اما مواد اولیهاش چرا.
گزارش توضیح میدهد که اگر بنو نمونهای از خانواده بزرگتر شهابسنگهای اولیه باشد، این احتمال وجود دارد که زمین اولیه بارها و بارها چنین برخوردهایی را تجربه کرده باشد. درنتیجه، حوضچههای آب گرم و محیطهای اولیه زمین بهجای اینکه خودشان از صفر ترکیبهای حیاتی را بسازند، شاید تنها نقش «میزبان» را داشتهاند؛ یعنی مواد شیمیایی آماده از فضا آمده و در زمین فرصت واکنش و تکامل یافتهاند.
این یافته همچنین نقش مهمی در بحث گستردهتر «تنهایی یا غیرتنهایی ما» در جهان دارد. اگر سیارکهایی مثل بنو حاوی این حد از مواد حیاتی باشند، پس احتمال اینکه دنیاهای دیگری نیز همین مواد را دریافت کرده باشند بسیار بالا میرود. قمرهای یخی مثل اروپا، انسلادوس، یا حتی مریخ قدیمی ممکن است بارها چنین هدیههایی را دریافت کرده باشند.
به بیان ساده: بنو یک پیام واضح برای ما دارد. مواد اولیهٔ حیات کمیاب نیستند؛ شرایط مناسب نادر است، نه مواد. همین جمله شاید نگاه ما به جهان و احتمال وجود حیات در آن را برای همیشه تغییر دهد.