پریدن ناگهانی چشم یا همان «پرش پلک» یکی از رایج‌ترین پدیده‌های عصبی–عضلانی بدن است؛ چیزی که تقریباً همه ما حداقل چند بار تجربه‌اش کرده‌ایم: پلک چشم بی‌دلیل می‌لرزد، چند ثانیه ادامه می‌یابد و هرچقدر هم تلاش کنیم متوقفش کنیم، کار خودش را می‌کند. این اتفاق معمولاً بی‌خطر است، اما پرسش جذابی در دل خود دارد: چرا اصلاً چشم شروع به پریدن می‌کند؟ و آیا می‌تواند نشانه یک مشکل جدی‌تر باشد؟
دانشمندان می‌گویند رایج‌ترین علت پرش چشم، «اسپاسم عضله پلک» است؛ وضعیتی که در پزشکی به آن میوکیمیا (Myokymia) گفته می‌شود. این اسپاسم زمانی رخ می‌دهد که اعصاب مسئول کنترل عضلات ظریف پلک تحریک یا بیش‌فعال می‌شوند. عواملی مثل استرس، خستگی شدید، مصرف بالای کافئین، کم‌خوابی، کار طولانی با صفحه‌نمایش، خشکی چشم و حتی آلرژی‌ها می‌توانند باعث شوند عصب چشم به شکل اشتباهی سیگنال ارسال کند و پلک شروع به پریدن کند.
جالب‌تر اینکه تحقیقات نشان می‌دهد برخی افراد، به‌ویژه کسانی که کارهای ظریف چشمی انجام می‌دهند یا ساعات زیادی را در تماس با نورهای شدید (مانند کامپیوتر یا موبایل) هستند، نسبت به این پدیده حساس‌ترند. پریدن پلک می‌تواند چند ثانیه تا چند دقیقه ادامه پیدا کند و معمولاً بی‌خطر است، اما اگر این وضعیت تکراری یا طولانی شود، زندگی روزمره را مختل می‌کند و می‌تواند به مشکلات چشمی زمینه‌ای اشاره داشته باشد.
کارشناسان تأکید می‌کنند که در درصد بسیار کمی از موارد، پرش چشم ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشد؛ از جمله بلفارواسپاسم (Blepharospasm) یا همی‌فاسیال اسپاسم (Hemifacial Spasm) که ماهیچه‌های صورت را نیز درگیر می‌کنند. در این شرایط، پرش‌ها معمولاً شدید، دردناک یا مداوم‌اند و ممکن است همراه با بسته شدن غیرارادی چشم باشند. همچنین کمبود برخی مواد مغذی مثل منیزیم، اختلالات عصبی و مصرف برخی داروها نیز می‌توانند نقش داشته باشند.
پزشکان توصیه می‌کنند اگر پرش چشم بیش از یک هفته ادامه داشت، یا همراه با علائمی مثل تاری دید، بسته شدن کامل چشم، ضعف صورت، یا اسپاسم‌های شدید بود، باید با متخصص چشم یا متخصص اعصاب مشورت کرد. اما در اغلب موارد، استراحت کافی، کاهش مصرف کافئین، استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی و مدیریت استرس می‌تواند پریدن چشم را کاملاً متوقف کند.
در نهایت، پریدن چشم معمولاً یک اتفاق عصبی گذراست—چیزی میان خستگی، استرس و فعالیت بیش‌ازحد عضله. اما اگر تبدیل به مزاحم ثابت شود، ارزش بررسی پزشکی دارد.